Czym jest Artemis?

Choć nazwa może sugerować coś innego, to nie mówimy tutaj o programie kosmicznym NASA, a o stworzonym przez podlegający pod NASK zespół CERT Polska narzędziu, które ułatwia odnalezienie podatności na stronach instytucji publicznych. Podstawowymi założeniami narzędzia była automatyzacja skanowania, niskie obciążenie skanowanych systemów (aby skanowanie nie doprowadziło do ich niedostępności) i wykorzystanie już istniejących narzędzi tego typu. Skanowane mają być strony internetowe instytucji publicznych, za bezpieczeństwo których odpowiedzialny jest NASK. Docelowo skanowanie ma poprawić ich bezpieczeństwo poprzez wyeliminowanie podatności i błędów konfiguracyjnych pozostawionych przez administratorów.

Zobacz też: Bestcena chce zwrotu „sprzedanych” smartfonów – realizuje się najgorszy scenariusz

Jak działa Artemis?

Zasada działania systemu jest bardzo prosta. Skaner używa listy domen należących do instytucji publicznych, a następnie wyszukuje podpięte do nich subdomeny. Już na tym etapie można odnaleźć masę niepoprawnie skonfigurowanych stron używanych do testów. Następnie skaner wykrywa uruchomione na serwerze usługi i rozpoczyna odpowiednie dla nich testy. Mowa tu np. o wykrywaniu instalacji WordPressa, serwerów poczty elektronicznej i testowanie pod kątem znanych w nich podatności. Po zakończeniu skanowania w razie wykrycia nieprawidłowości informowany jest administrator strony, który musi zająć się ich wyeliminowaniem. Skany będą powtarzane, także nie ma mowy o zlekceważeniu tej informacji.

Statystyki robią wrażenie

W ubiegłym roku NASK zanotował niemal 3-krotny wzrost liczby zgłoszeń incydentów. Choć często winę zrzuca się na trwającą wojnę, to w tym wypadku nie miała ona większego wpływu, co również udowadnia powyższy wykres. Nie oznacza to jednak, że ataków ze strony Rosji nie było – zauważono je, jednak przeważnie były to proste ataki typu DDoS.
Faktycznie zarejestrowanych incydentów było prawie 10x mniej i dane te jeszcze bardziej przeczą tezom skupiającym uwagę na Rosji.
Zdecydowana większość incydentów dotyczyła oszustw, w tym np. fałszywych sklepów internetowych, kampanii mailowych i SMS-owych z phishingiem, a także innych mało wyrafinowanych ataków.
Przejdźmy jednak do statystyk samego Artemisa. Skaner pracuje od 2 stycznia i do dziś przeskanował 2000 domen wraz z subdomenami. Wyniki skanowania są co najmniej niepokojące. Znaleziono:

• Kilka tysięcy domen z nieprawidłowo skonfigurowanym SSL/TLS
• 500 stron z nieaktualizowanym oprogramowaniem
• 30 stron z dostępnymi publicznie plikami zawierającymi logi, hasła, kopie zapasowe i dane z poczty elektronicznej (np. treści wiadomości)
• Kilkanaście niewłaściwie zabezpieczonych folderów z kodem źródłowym lub hasłami

System Artemis będzie stale rozwijany o narzędzia wykrywające nowe podatności, a skany stron powtarzane.

Źródło: konferencja prasowa NASK

Zobacz też: Plaga oszustw na Facebookowych grupach handlowych – tak rozpoznasz złodzieja!