1. Bezpieczeństwo

Na Linuksa nie ma wirusów. Bez problemu możesz wchodzić na „fajne strony”, klikając na wszystkie wyskakujące panie i na pewno żadnego syfa nie złapiesz. Powstało kilka wirusów na Linuksa (żaden nie zdobył popularności) ale jest z nimi problem – żeby wirus zadziałał trzeba go sobie samemu pobrać i zainstalować potwierdzając hasłem (w Linuksie instalacja programów wygląda kompletnie inaczej). Po prostu można spać spokojnie

2. Personalizacja

W Windowsie mamy 1 schemat wyglądu pulpitu – menu start w lewym dolnym rogu, pasek z otwartymi programami na dole itp. I było dobrze do czasu wydania Windows 8 – były co prawda programy uaktywniające menu start ale to rozwiązanie średnio się sprawdziło. W Linuksie wygląda to inaczej – mamy możliwość zmiany całego środowiska graficznego. Nie pasuje nam standardowe Unity w Ubuntu? Zainstaluj GNOME, KDE, XFCE, LXDE lub jeszcze coś innego. 

2.1 Unity

Domyślne środowisko graficzne w Ubuntu. Wzorowane na OS X. Zdania na jego temat są podzielone – osobiście uważam, że jest beznadziejne i powolne.

 

 

 

 

2.2 GNOME Classic

Proste, ładne środowisko graficzne. Dobre dla początkujących użytkowników i posiadaczy starcyh komputerów.

 

 

 

 

2.3 GNOME 3

Środowisko przeznaczone dla ekranów dotykowych, ale w przeciwieństwie do Windowsowych kafelków całkiem dobrze obsługuje się myszką.

 

 

 

2.4 KDE (K Desktop Enviorment)

Środowisko graficzne imitujące Windowsa. Jest piekielnie szybkie, wymagające i obładowane animacjami bardziej niż Android i WP. Sam używam go na co dzień.

 

 

 

 

2.5 LXDE (Lightweight X11 Desktop Enviorment)

Lekkie środowisko graficzne przeznaczone dla starych komputerów. 

 

 

 

 

 

2.6 XFCE

To samo co powyżej

3. Stabilność

Każdy użytkownik Windowsa widział pewnie BSoDa (niebieski ekran śmierci). W Linuksie jego odpowiednikiem jest Kernel Panic, którego zobaczenie graniczy z cudem – sam widziałem go tylko raz, używając egzotycznej dystrybucji, robiąc coś czego robić nie wolno. Poza tym Linux lepiej radzi sobie z uszkodzonym dyskiem i RAM-em.

4. Szybkość

Kiedyś testowałem czasy uruchamiania Windowsa 7 i Ubuntu 14.04 na tym samym komputerze, który był nieźle zamulony – miał procesor i7, 8GB RAM i bardzo wolny dysk. Windows startował półtorej minuty, Ubuntu 30 sekund. Każdy spostrzegawczy zauważy. że programy w Linuksie (a przynajmniej w KDE) startują znacznie szybciej. Przekonało się o tym także Valve. Podczas portowania gry Left 4 Dead 2 gra na testowej maszynie z Windows i Direct3D wyciągnęła 270 FPS. Ta sama gra po przeportowaniu na Linuksa w Ubuntu wyciągnęła 6 FPS. Po zoptymalizowaniu (gra dla Windows jest zoptymalizowana do granic możliwości) udało się wyciągnąć 315 FPS, czym zdziwiony był nawet Gabe.

5. Brak fragmentacji systemu plików

Linux używa systemu plików EXT, który się nie fragmentuje, dzięki czemu system nie zamuli się. Jest jednak problem – Microsoft nie ma zamiaru zaimplementować obsługi EXT do Windowsa, dlatego dostęp do Linuksowych partycji z poziomu Windowsa jest utrudniony. W drugą stronę nie ma problemów.

6. Sterowniki

Sterowniki w Linuksie są zintegrowane w jądrze, dzięki czemu po podłączeniu nowego urządzenia nie trzeba nic doinstalowywać. Plug&Play! Wyjątkiem są karty graficzne – trzeba uruchomić odpowiedni program (w Ubuntu jest zintegrowany), wyszukać sterowniki, wybrać odpowiedni, potwierdzić i poczekać – sterownik sam się pobierze i zainstaluje. Fanboje Windowsa straszą tekstami typu „zobaczymy co powiesz jak będziesz kompilować sterownik” i ciężko mi się do tego odnieść, bo nigdy nie musiałem kompilować sterownika. Problemem jest jakość sterowników do kart graficznych. Jako ciekawostkę – kiedyś NVIDIA porzuciła wsparcie dla Linuksa, w wyniku czego twórca Linuksa Linus Torvalds powiedział publicznie co o nich myśli i pokazał środkowy palec. NVIDIA zmieniła zdanie i dziś mają najlepsze sterowniki.

7. Wsparcie

Linux jest darmowy co ułatwia rozprowadzanie aktualizacji. Po wykryciu luki w ciągu kilku godzin wydawana jest poprawka. Nowe wydania dystrybucji są natychmiastowo rozprowadzane, dzięki czemu nie ma problemów z fragmentacją. Wbudowany menadżer pakietów pozwala również na aktualizowanie zewnętrznych aplikacji takich jak Firefox, GIMP, Spotify.

8. Dostępność oprogramowania i jego instalacja

W Linuksie programy instaluje się z repozytoriów. Nie trzeba szukać programów samemu w Internecie. Dla dystrybucji Debianowych (Ubuntu, Mint) powstał program „Centrum Oprogramowania”, który jest nakładką na menadżer pakietów pozwalający łatwo i wygodnie zarządzać oprogramowaniem. Oczywiście można też instalować programy z pliku. Problemem jest brak programów specjalistycznych i gier. Programy specjalistyczne to takie jak Photoshop. Gry są ale na Steamie, co wiąże się z brakiem piractwa – dla niektórych jest to największa przeszkoda. Na brak programów jest jeden sposób – Wine. Wine to impletacja Windows API (Wine Is Not windows Emulator), która pozwala uruchamiać Windowsowe programy w Linuksie. Jest to jednak rozwiązanie problematyczne.

9. Wygoda

Dystrybucje Linuksowe nie są trudne w obsłudze. Problemem jest przyzwyczajenie się do nowego systemu. Linux jest kompletnie innym systemem – chociaż KDE ma menu podobne do startu, to po wejściu do ustawień systemu nie wiadomo od czego zacząć. Jeśeli wytrzymasz tydzień bez Windowsa to dalej sobie poradzisz. Byle by uporać się z początkowymi, często banalnymi problemami. 

10. Zaufanie

Windows jest zamkniętym systemem, o którym niewiele wiadomo. Linux i dystrybucje na nim bazujące są wolne – każdy może przejrzeć ich kod, zmodyfikować i wydać własnego forka. Dzięki temu ewentualne luki są szybko wykrywane i nie ma możliwości wsadzenia w system tylnej furtki – szybko by się to wydało. W Windowsie czasem można zauważyć, jak przy wyłączonym monitorze dysk pracuje na pełnych obrotach, a po poruszeniu myszki ucicha – spotkałem się z tym 2 razy i tak naprawdę nie wiadomo co się wtedy dzieje. W Linuksie gdy nic nie robimy przy komputerze dysk nie pracuje i nic nie używa internetu.

11. Linux działa na każdym komputerze

Nie – to nie jest tak. że na 15-letnim komputerze uruchomimy najnowsze Ubuntu. Ubuntu wymaga minimum 512 MB RAM, ale używanie takiego komputera nie będzie przyjemne. Zalecany jest 1 GB RAM. Ciężko jest powiedzieć jaki jest potrzebny procesor – Celeron M radzi sobie całkiem dobrze, ale na Pentium II mamy pokaz slajdów. I tak wymagania są niższe niż w Windows 7.

Dla komputerów z 512 MB RAM najlepszy jest Debian w wersji stable (obecnie 7.6). Mój laptop radzi sobie z 4-5 kartami w Firefoksie.

Dla zabytków polecam Puppy Linux. Radzi sobie całkiem dobrze z 191 MB RAM i Celeronem 450MHz.